Darı Nedir? Darı Nerede Yetişir?
Bir tahıl türü olan darı; buğdaygiller familyasında yer almaktadır. Darı, mısır ile aynı olan alt familya içerisinde yer almaktadır, fakat mısırdan farklı bir türdür. Darının anavatanı Asya topraklarıdır. Özellikle Çin’den tüm dünyaya yayıldığı bilinmektedir. Ülkemizde pek çok yerde tarımı yapılan bu bitki dünyada en fazla Hindistan’da yetiştirilir. Nijerya ve Nijer gibi Afrika ülkelerinde de tarımı yoğun bir şekilde yapılır. Sıcağa ve soğuğa karşı dayanıklı bir bitkidir.
Darı Nasıl Kullanılır? Darı Çeşitleri Nelerdir?
Binlerce yıldır yetiştiği yerlerde insanların temel besin maddesi olmuştur. Hayvan yemi olarak da çok değerli bir bitkidir. Ekmek yapımında kullanıldığı gibi mısırın kullanıldığı her yerde kullanılabilir. Cin darı olarak bilinen tür bozanın ana maddesidir. Muhabbet kuşları için yapılan yemlerin ana maddesi yine darıdır. Koca darı olarak bilinen tür ekmek yapımında sıklıkla kullanılır. Gluten içermeyen besinler arasında yer alır. Darının tanelerinin yanında yaprak ve sapları kurutulduktan sonra hayvan yemi olarak kullanılır. Yaprak ve saplar çiğ halde hayvanlar için zehirli olabilmektedir.
Darı unu; normal un yerine kullanılabilecek iyi bir alternatiftir. Bazı yörelerimizde darı unu ile ayran karıştırılarak ekmek yapılır. Darı unu, tanelerine göre daha çabuk bozulurlar bu nedenle azar azar satıl almakta fayda vardır. Saklarken serin ve karanlık bir yerde ağzı sıkıca kapatılmalıdır. Darıunu evde hazırlanabilir. Bunun için uygun bir öğütücü veya un yapmaya müsait bir blender yardımı ile evde üretimi yapılabilir.
Darı Türkiye’de oldukça yaygın bir şekilde yetiştirilir. Asıl olarak tropik iklim bitkisi olsa da; birçok iklime adapte olmuştur ve Türkiye’nin hemen hemen her yerinde yetiştiriciliği yapılabilmektedir. Ülkemizde en çok Urfa, Diyarbakır, Zonguldak, Muğla, Siirt, Aydın, Hatay, Bitlis ve Adıyaman’da darı yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Darı ile Mısır Arasındaki Farklar
Darı; mısır ile birlikte aynı alt familyadandır. Her ikisi de buğdaygiller familyasına aittir. Mısırın anavatanı Amerika iken Darının anavatanı ise Asya’dır. Mısır taneleri darıya oranla daha büyüktür.
Darının Faydaları Nelerdir?
Mısıra göre doğallığı büyük oranda korunduğu ve çok işlemden geçirilmediği için sağlık açısından faydalı etkileri bulunmaktadır. Yüksek oranda magnezyum içeren bir besindir. Bu nedenle sinir sistemine, kas ve kemiklere faydalı besinler arasındadır. Halsizlik gibi problemlere karşı fayda sağlayabilmektedir. Cilt sağlığına olumlu etkileri vardır. Aynı zamanda kalp sağlığına faydaları bulunabilir. Fosfor ve bakır mineralleri bakımından da faydalıdır. Glutensiz bir besin olduğundan; çölyak hastaları ve gluten hassasiyet olanlar için iyi bir alternatiftir. Lezzetli ekmeği ve keki yapılabilir.
Genel olarak darı kanarya, muhabbet kuşu gibi kafes kuşlarının yemlerinde de yaygın olarak kullanılmakta ve bu yemlerin ana maddesini oluşturmaktadır.