Saksıda ve Evde Kuşkonmaz Yetiştiriciliği
Evrensel olarak Asparagus olarak da bilinen kuşkonmaz, saksıda ve evde kuşkonmaz yetiştiriciliği açısından elverişli bitkilerden birisidir. Günlük olarak halk arasında “serçe otu” olarak da bilinen kuşkonmaz, hem yetiştirme koşulları açısından hem de insan sağlığı açısından sayısız avantajlara sahiptir. Orta Asya kökenli olduğu bilinen kuşkonmaz bitkisinin ülkemizdeki iklim koşullarında rahatlıkla adapte olup yetiştirilebilmesi mümkündür.
Ülkemizde son dönemlerde zirai olarak kuşkonmaz yetiştiriciliği oldukça yaygın biçimde yapılmakla beraber saksıda ve evde kuşkonmaz yetiştiriciliği yapılması da mümkündür. Kuşkonmazın insan sağlığına yönelik faydaları ve yetiştirme açısından sunduğu kolaylıklar nedeni ile kuşkonmaz, popüler bir bitki haline gelmiş, bu nedenle de kuşkonmazı ev ortamında yetiştirmek isteyen insan sayısında artış meydana gelmiştir. Kuşkonmaz sebze olarak tüketildiği kadar estetik ve minimal görünüşü nedeni ile dekoratif amaçlı olarak da kullanılıp hobi olarak yetiştirilebilmektedir.
Kuşkonmazın ve kuşkonmaz yetiştiriciliğin faydalarını saymak gerekirse;
- Protein içeriği oldukça yüksektir.
- Potasyum, A, B, C, K vitaminleri ile kalsiyum değerleri ile zengin bir besin kaynağıdır.
- Karbonhidrat ve kalori açısından oldukça düşük değerdedir.
- Sindirim ve hazım sorunları için önerilmektedir.
- Oldukça lezzetli bir yiyecek olduğu için et yemeklerinde tamamlayıcı yemek ve ana yemek olarak kullanılmaktadır.
- Izgara veya sote yemeklerinde eşsiz bir lezzet sunmaktadır.
- Estetik ve dekoratif açıdan oldukça hoş bir bitkidir, minimalist tasarımda sıkça tercih edilmektedir.
- Doğrudan güneş ışığına ihtiyaç duymadığı için dolaylı ışıkla da beslenebilmektedir.
- İklim koşulları açısından seçici bir bitki olmadığı için saksıda ve evde kuşkonmaz yetiştiriciliği mümkündür.
Saksıda Ve Evde Kuşkonmaz Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
Sağladığı faydalar ve kolay yetiştiriciliği sayesinde saksıda ve evde kuşkonmaz yetiştiriciliği son dönemde popüler bir uğraş haline gelmiştir. Bu nedenle de kuşkonmazı sevenler ve yetiştirmek isteyenler sıkça “Saksıda ve evde kuşkonmaz yetiştiriciliği nasıl yapılır?” konusunu merak etmektedir. Ülkemizin ilkim koşullarına oldukça uygun olan kuşkonmaz, bazı durumlarda yabani olarak da yetişmektedir. Zirai olarak kuşkonmaz yetiştiriciliği ile evde kuşkonmaz yetiştirmek arasında büyük farklılıklar vardır. Ev ortamı bitkiler için daha stabil ve belirli iklim ve toprak koşulları sunduğundan bu konuda dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Kuşkonmaz diğer tohumlu bitkilere nazaran geç büyüyen ve senelik bir bitki türü olduğundan, yetişmesi için gerekli sabır ve özenin gösterilmesi gerekmekte, yetiştiriciliğin püf noktalarına riayet edilmesi gereklidir.
Ev ortamında kuşkonmaz yetiştirmek için öncelikli olarak kuşkonmaz tohumu elde etmek gereklidir. Genelde internet üzerinden ya da büyük bahçe ve yapı marketlerde paket halinde satılan kuşkonmaz tohumu saksıya dikilmeden önce çimlendirme işleminin yapılmasını gerektirmektedir. Çimlendirme için tohumların 1 gün süresince suda bekletilmesi tavsiye edilmektedir. Toprakta çimlendirme süreci biraz daha uzun olacağından suda bekletme işlemi kuşkonmazın dikim ve yetişme sürecini kısaltacaktır. Böylece suda bekletilen kuşkonmaz tohumları, uygun bir saksıya toprağa alınır ve çimlenme süreci hız kazanır.
Toprağa alınan kuşkonmaz tohumları, takip edilir. Toprak üzerinde çimlenme gözlemlendiğinde toprak değiştirilebilir, havalandırılabilir aynı zamanda bu işlemler esnasında gübrelenir. Gübrelenen toprak, tazelenir ve kuşkonmazların verimli bir şekilde yetişmesi için gerekli besin takviyesi almış olur. Kuşkonmaz suya elverişli bir bitki olduğundan çimlenmeye başladığından itibaren günde 2 defa sulama yapılabilmektedir. Kış aylarında da susuz kalmamasına dikkat edecek şekilde sulama rutini sürekli olarak devam ettirilir.
Kuşkonmazın saksı içerisindeki çimlenmesi ve büyümesi zaman alacaktır. Ekim yapıldıktan sonra geçen bir sene içerisinde kuşkonmaz, 50 cm kadar uzar. Fide haline gelen kuşkonmaz sonbahar döneminde kurumaya başlar ve kış boyu kuru kalır. Bu durum kuşkonmaz ekimi yapanları tedirgin etmemelidir. Fidelerin kuruma nedeni kış aylarına hazırlık yapmasından kaynaklanmaktadır. Kuşkonmazlar ikinci yılına geldiğinde kurumuş olan fidelerin kuruyan üst kısımları kesilir, kalan fideler ise yeni bir saksıya ve yeni bir toprağa alınır. Ancak bu saksının derin ve geniş olması tavsiye edilmektedir. Çünkü kuşkonmaz fideleri ikinci senede daha fazla büyüyeceklerdir. Bu nedenle de yeni toprağın gübre ve besin değeri açısından kaliteli olması gereklidir. Fidelerin sulama sıklığı da yine aynı şekilde devam etmelidir.
Kuşkonmazın en uygun ekim dönemi mart ayı iken hasat zamanı için en uygun aylar ise nisan ve mayıs aylarıdır. Saksıda ve evde kuşkonmaz yetiştiriciliği yapmak isteyenler bu zaman aralıklarına dikkat etmeli ve buna uygun dönemlerde çimlendirme, ekme, gübreleme, toprak ve saksı değişimini planlamalıdır. Aynı zamanda “Kuşkonmaz Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?” konumuzdan da detaylı bilgiler alabilirsiniz.
Saksıda Ve Evde Kuşkonmaz Yetiştiriciliği ve Püf Noktaları
Şehirde yaşayan insanlar artık şehir hayatından kopmadan ev ortamında neredeyse bütün bitki, sebze ve meyve türlerini yetiştirebilmektedir. Balkon veya teras bahçeciliği olarak da son dönemlerde revaçta olan bu uğraş, gün geçtikçe daha fazla insan tarafından keşfedilmekte ve hobi olarak da icra edilebilmektedir. Balkonlarda ya da teraslarda alanı müsait olan kimseler için ekilebilecek ve yetiştirilebilecek bitkiler arasına giren kuşkonmaz, oldukça faydalı bir sebze olmasının yanında sabır isteyen bir bitkidir. Bunun nedeni maydanoz, nane, kekik, dere otu, fesleğen, biber ya da fide domatesi gibi ekildikten birkaç ay sonra ürün vermez.
Balkonda kuşkonmaz nasıl yetiştirilir? sıkça merak edilen bir soru olmakla beraber kuşkonmazın en az iki senelik bir süreç istediğini belirtmek gereklidir. Bu süreyi kısaltmak isteyenler tohumdan yetiştirmek yerine büyümüş olarak bir ya da iki senelik fide de satın alabilmektedir. Ancak tohumdan yetiştirmek isteyenler için iki sene içerisinde en az bir defa saksı ve toprak değişimi yapılmalıdır. Kuşkonmaz fideleri verimli bir şekilde beslendiyse ikinci senede ürün verebilmektedir. Kuşkonmaz iyi bakıldığı sürece yedi sene boyunca ürün verebilmektedir. Ancak yedinci sene sonrasında fidelerin verimliliği azalır ve verdiği ürün miktarında azalış meydana gelir.
Evde kuşkonmaz yetiştirenler ilk seneyi geçirdikten sonra ikinci senede kuşkonmaz hasadı yapabilmektedir. Eğer kullanılan gübre ve besinler toprağı zenginleştirdi ise ikinci sene kuşkonmaz ürün verir ve belirli bir süre boyunca kuşkonmaz ürünü toplanabilir. Kuşkonmaz fideleri her sene sonbahar aylarında toprak üstü dallarını kurutur ve kışa hazırlanır. Kış boyunca kuru kalan üst dallar, bahar ayları ile birlikte canlanmaya başlar. Nisan ve mayıs aylarında hasat için hazır hale gelir.
Kuşkonmazların bu şekilde verimli olmasını isteyenler için toprak özelliği, saksı derinliği, saksının konumu ve sıcaklık dengesi de son derece önemlidir. Kuşkonmaz yapısı gereği ağır özellikli toprak için elverişli bir bitki değildir. Bu nedenle tercih edilecek toprak hafif yapıda olmalıdır. Kuşkonmaz fidelerinin iyi bir şekilde yetişebilmeleri için derin bir saksıya ihtiyaç vardır. Kök bakımından oldukça gelişebilen bir bitki olduğundan, fidelerin alınacağı saksının derinliğinin fazla olması tavsiye edilmektedir. Yetiştiricilik konusunda bir diğer husus ise stabil bir sıcaklık sunabilmektir. Ev ortamında ya da balkonda kuşkonmaz yetiştirmek için bitkinin olabildiğince dış koşullardan korunması gereklidir.
Kaynaklar: https://www.agropya.com/evde-ve-saksida-kuskonmaz-yetistiriciligi-ve-bakimi/