Hayvan Gübresi (Ahır Gübresi) ve Faydaları

Hayvanların katı ve sıvı dışkıları ile yataklarının (altlık malzemeleri) karışımından oluşan artıklara ahır gübresi denilmektedir. Organik kaynaklı ve doğal bir gübre olup başlıca faydalarını şu şekilde sayabiliriz. Hayvan gübresi toprağın su tutma kapasitesini olumlu olarak etkilemektedir. Toprağın tava gelmesini kolaylaştırmakta ve işlenmesini kolaylaştırmaktadır. Toprağın besin maddesi miktarı üzerine ve bitkiler tarafından alımı üzerine etkisi vardır. Toprağın havalanmasını sağlayarak genel olarak toprağı ıslah etmektedir. Tabi ki tüm bu faydalardan ve diğer faydalarından en etkili şekilde yararlanabilmek için kullanımına dikkat etmek ve doğru bir şekilde kullanmak gerekir. Ayrıca gübrenin kalitesi de önemlidir.

Ahır gübresinin kalitesini etkileyen faktörler ise;

• Hayvanın yaşına ve cinsine
• Gübre içerisindeki katı dışkı ve idrar oranına
• Kullanılan yataklığın kalitesine ve miktarına
• Gübrenin fermente ve saklanma koşullarına
• Yedirilen yemin kalitesine ve miktarına bağlıdır.

Sığır, koyun, keçi gibi ülkemizde yaygın olarak beslenen çiftlik hayvanlarının gübresi en yaygın olarak kullanılan gübrelerdir. Bunun dışında özellikle etlik piliç yetiştiriciliğindeki (Bkz: Broiler (Etlik Piliç) Yetiştiriciliği) kanatlı gübresinin kullanımının da çok yaygın olduğunu söyleyebiliriz. Tekrar hatırlatmakta fayda var. Tarlanıza hangi gübreyi kullanacak olursanız olun toprak analizi yaptırmak ve buna göre uygun gübreyi uygun miktarlarda kullanmak verim ve performans açısından çok faydalı olacaktır.

Genç hayvanların gübresi fazla sindirim nedeni ile yaşlı hayvanlarınkine göre daha fakirdir. Yine aynı şekilde süt hayvanlarının gübresi besi hayvanlarının gübresine göre besin maddeleri bakımından daha fakirdir. Ahır gübreleri değerlendirilirken C/N oranı oldukça önemlidir. Taze hayvan gübresinde C/N oranı 45 – 60 arasında iken gübrenin kaliteli sayılabilmesi için bu değerin 15 – 25 değerlerinde olması istenmektedir. Gübre değerini kaybetmemesi için uygun şartlarda muhafaza edilmesi oldukça önem taşımaktadır. Uygun olmayan koşullarda muhafaza edilmediği durumlarda yıkanma ile besin maddesi kaybı oluşabilmektedir.

Taze hayvan gübresinin su kapsamı oldukça fazladır. C/N oranı ise 45 – 60 dolaylarındadır. Elverişli besin maddesi miktarı düşük ve pis kokuludur. Bulunduğu yerden alınıp kullanılması zordur. Olgunlaşmış ahır gübresinde ise C/N oranı ise 15 – 25 değerlerindedir. Elverişli besin maddesi miktarı yüksek olup yabancı ot tohumu içermez. Taze hayvan gübresinin aksine kullanımı kolaydır. Bu nedenle dinlenmiş ve olgunlaşmış olan gübreleri kullanmak daha doğru ve mantıklı olacaktır.

Peki ahır gübresini ne zaman ve ne kadar uygulamalıyız? Ahır gübresini toprağa ilkbahar ve sonbahar aylarında verilmelidir. Yağışın az olduğu bölgelerde sonbahar aylarında uygulanması daha uygun olacaktır. Yağışın çok olduğu yerlerde ise ilkbahar aylarında uygulanabilir. Toprak yüzeyine serildikten sonra uygun alet ve makineler ile toprağa karışması sağlanmalıdır. Genel uygulama şekli ise dekara 1,5 – 2,5 ton şeklinde uygulanabilir.

Ürününüz bol ve bereketli olsun…