Tritikale Nedir? Türkiye’de Tritikale Yetiştiriciliği
Tritikale, buğday ve çavdar bitkilerinin melezlenmesi ile elde edilmiş bir tahıl türüdür. Dünya nüfusunun gıda ihtiyacının giderilmesi için alternatif olarak geliştirilen ve niteliksiz tarım alanlarında üretimi yapılabilecek bir bitkidir. Dünya üzerinde en fazla Polonya’da yetiştirilmektedir. Polonya’yı sırası ile Almanya, Belarus, Fransa ve Rusya izlemektedir. Soğuk bir iklime sahip olan Rusya; 2008 yılından beri bu bitkinin üretimi üzerinde çalışmaktadır ve son yıllarda üretimde dünya beşinciliğini elde etmiştir.
En iyi tritikale durum buğdayı ve çavdarın melezlenmesi ile geliştirilmiştir. Geliştirilen bu tür; soğuk, kıraç, asitli topraklarda yetiştirilmeye elverişli haldedir. Ekstrem koşullara karşı buğday ve diğer tahıl türlerinden dayanıklıdır. Bu ekstrem koşullar içerisinde; iklim, toprak yapısı ve hastalıklar sayılabilir. Bu koşullarda buğday ve arpaya göre iki kat fazla verim verebilmektedir. Kışlık hububat olarak sınıflandırılır.
Ülkemizde son yıllarda üretimi konusunda çalışmalar yapılmaktadır. Tatlıcak, Ege Yıldızı, Ümranhanım ve Tacettinbey gibi çeşitleri bulunmaktadır. Ağırlıklı olarak kaba yem, yeşil yem ve dane yem üretiminde kullanılır. Ayrıca; buğday gibi tahıllarla karıştırılarak ekmek ve diğer un mamulleri yapımında kullanılabilmektedir. Ülkemiz hayvancılığı için gelecek yıllarda büyük öneme sahip olabilecek bir tahıldır. Ekim ve kasım ayları arasında ekimi yapılmaktadır. Ülkemizde sıcak ve soğuk kuraklık göz önüne alınırsa ve stabil olmayan hava koşulları nedeniyle yetiştirilebilecek en iyi yem bitkilerindendir. İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Trakya Bölgeleri gibi karasal iklimin etkili olduğu bölgelerde rahatlıkla yetiştirilebilecek bir üründür.
Tritikalenin Besin Değeri
100 gram tritikale 336 kaloridir. İçerdiği lif miktarı ise buğday ve arpaya göre daha fazladır. 100 gram tritikalenin içermiş olduğu besin miktarları aşağıda verilmiştir.
- Su [g] 10,51
- Protein [g] 13.05
- Toplam lipit (yağ) [g] 2.09
- Karbonhidrat, fark olarak [g] 72.13
- Kalsiyum, Ca [mg] 37
- Demir, Fe [mg] 2.57
- Magnezyum, Mg [mg] 130
- Fosfor, P [mg] 358
- Potasyum, K [mg] 332
- Sodyum, Na [5]
- Çinko, Zn [mg] 3,45
- C vitamini, toplam askorbik asit [mg] 0
- Tiamin [mg] 0.42
- Riboflavin [mg] 0.13
- Niasin [mg] 1.43
- B-6 Vitamini [mg] 0,14
- Folat, DFE [ug] 73
- B-12 Vitamini [µg] 0
- A Vitamini, RAE [µg] 0
- A Vitamini, İÜ [İÜ] 0
- E Vitamini (alfa-tokoferol) [mg] 0.9
- D Vitamini (D2 + D3) [µg] 0
- D Vitamini [IU] 0
- Yağ asitleri, toplam doymuş [g] 0.37
- Yağ asitleri, toplam tekli doymamış [g] 0.21
- Yağ asitleri, toplam çoklu doymamış [g] 0.91
- Kolesterol [mg] 0
Ülkemizde özellikle verimsiz topraklarda düşünülebilecek ve ekimi yapılabilecek bir üründür. Ürünün ekimi, bakımı, yetiştiriciliği ve verimi ile ilgili olarak İl veya İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerinden bilgi ve yardım alabilirsiniz.