Saanen Keçi Yetiştiriciliği ve Kazancı ile Saanen Fiyatları

Küçükbaş hayvancılık yapmak isteyenler için en iyi seçeneklerden birisi Saanen keçisidir. Adının İsviçre’de bulunan Saanen vadisinden alan keçiler, özellikle yüksek süt verimi ile dikkat çeker. Yazımızın devamında Saanen keçi yetiştiriciliği ve kazancı hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.

Saanen Keçileri Görünüm Özellikleri

İsviçre’den ithal edilen ve ülkemize kısa sürede uyum sağlayan Saanen keçileri, süt üzerinden gelir elde etmek isteyenler için en iyi seçimlerden birisidir. Bu ırk, sadece ülkemizde değil, dünyanın hemen her yerine yayılmıştır. Adaptasyon yeteneğinin yüksek olması, bunun en önemli nedenlerinden birisidir. Bu ırkın sadece erkeklerinde boynuz bulunurken, dişilerde boynuz bulunmaz.

Keçiler genel olarak kısa ve beyaz tüylere sahiptir. İki but arasına yerleşen memeler, koltuk tipi bezel meme özelliğine sahiptir. Süt, gelişim hızı ve döl verimi oldukça yüksektir. İlk defa 1959 yılında ülkemize gelen bir ırktır. Günümüzde saf ve melez olarak yetiştiriciliği halen devam etmektedir.

Saanen Keçileri Verim Özellikleri

Bu ırk, genellikle sütü için yetiştirilir. Genel manada son derece verimli bir tür olduğunu söylemek yanlış olmaz. Ancak saf ve melez ırk arasında verim bakımından bazı farklılıklar olduğunun bilinmesi gerekir. Bundan dolayı her ikisinin ayrı ayrı değerlendirilmesi çok daha doğru olacaktır.

Saf Saanen Keçisi Verim Özellikleri:

• Canlı ağırlık: Erkek 70 kg, dişi 50 kg 
• Döl verimi: %180-200 
• Laktasyon süresi: 270 gün 
• Laktasyon verimi: 600 kg 
• Sütte yağ : %3,4-3,6
• Günde Ort. Süt Verimi: 2,2 kg  

Melez Saanen Keçisi Verim Özellikleri:

• Canlı ağırlık: Erkek 70 kg, dişi 50 kg 
• Döl verimi: %130
• Laktasyon süresi: 210 gün 
• Laktasyon verimi: 300 kg 
• Sütte yağ : %3,4-3,6
• Günde Ort. Süt Verimi: 1,2 kg 

Buradan hareket ile saf olan ırkın çok daha verimli olduğunu söylemek yanlış olmaz. Ancak melez olan ırkın da kendine göre bazı avantajları vardır.

Bu ırkın en önemli özelliğinin adaptasyon yeteneği olduğu bilinmektedir. Götürüldüğü hemen her yere çok kolay bir şekilde uyum sağlar. Mera ve yemleme şartlarına karşı duyarlı olup, yüksek verim almak için bu hususlara ekstra özen gösterilmesi gerekir. Yemden yararlanma bakımından oldukça yeteneklidirler ve buna bağlı olarak erken sürede erişkinliğe ulaşırlar. Döl verimi yüksek olduğundan genellikle ikiz ya da üçüz doğum yapar. Bu durum ise hızlı bir şekilde çoğalmalarına neden olur.

Saanen Keçileri Nasıl Beslenir?

Bu ırka ilişkin beslenme yöntemleri, genel olarak diğer küçükbaşların beslenmesinden farklı değildir. Ancak keçilerin yaşlarına ve gelişim dönemlerine göre farklı şekilde beslenmeleri gerektiği asla unutulmamalıdır.

Erişkin Keçilerin Beslenmesi

Süt verme döneminde olan 14-15 aylık keçilere günde 1,5 kg kuru ot ve 300 gr kesif yem verilebilir. Bunun yerine silaj kullanılması da söz konusu olabilir. Ancak silaj kullanımı sonrası bunun kokusunun süte geçme olasılığı vardır. Bundan dolayı silaj kullanılacaksa, sağımdan hemen sonra verilerek bunun kokusunun süte geçmesi engellenebilir. Böyle bir beslenmede 1 kg ot, 1 kg silaj ve kesif yem kullanılmalıdır.

Keçilerin beslenmesi esnasında yemlere tuz katılması gerektiği kesinlikle unutulmamalıdır. Kullanılacak tuz miktarı hayvanların durumu ve su bulabilecekleri mesafeye bağlı olarak farklılık gösterebilir. Mesela yem verilecek yer ile suyun olduğu alan arasında 2 km’lik mesafe var ise yemin %15’i kadar tuz eklenebilir. Bu oran 1/7’de olabilir.

Saman seçiminde ise yulaf samanı en iyi tercih olacaktır. Yeşil yem kullanılacaksa bunların soldurulması gerektiği unutulmamalıdır. Arpa, mısır, bezelye ve lahana gibi yemler, verimliliğini yükseltir.

Oğlakların Beslenmesi

Oğlakların yetiştirilmesinin genel manada iki farklı nedeni vardır. Bunların birisi damızlık iken, diğeri ise normal kullanımdır. Oğlakların beslenmesinde doğal emzirme yöntemi kullanılır. Süt dönemi oğlaklar için ortalama 10-12 hafta kadardır. Bu dönemde elde bulunan sütler de sun’i emzirme ile oğlaklara verilebilir. Daha sonra ise kaliteli kuru ot ve kesif yeme geçilmelidir. Ayrıca oğlakların Rumenleri gelişene kadar silaj beslenmeleri, daha doğru bir tercih olacaktır.

Tekelerin Beslenmesi

Tekelerin iyi beslenmesi son derece önemlidir. Bunun için kaliteli kuru ot, arpa kırması, kesif yem ve yulaf verilebilir. Normal dönemlerde 500 gr ile 1 kg arasında, aşım dönemlerinde ise 1 kg ile 1,5 kg arasında yem verilmesi gerekir. Ayrıca aşım dönemlerinde yemlerin içerisinde ekstradan yumurta sarısı ya da benzer besleyici yemlerin karıştırılması, yemin besleyiciliğini arttıracaktır. Yemleme tamamlandıktan sonra su verilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Ortalama olarak tekeler günde 10 litre su tüketir. Çiftleştirme yapılırken boynuzsuz dişi ile boynuzsuz erkek çiftleştirilmemelidir.

Damızlık Seçimi Nasıl Yapılır?

Damızlık seçimi yapılırken tekelerde; sağlam ve güçlü olan hayvanlar seçilmelidir. Yumurtalıkları büyük, düzgün bir duruşa sahip ve yuvarlak olanların seçilmesi çok önemlidir. Bunlar 9-10 aylıkken damızlık için kullanılabilir. Damızlık kullanım yaşı ise 5-6 olarak kabul edilir.

Keçilerde ise memelere odaklanılır. Memenin düzgün, yuvarlak ve meme damarlarının şişkin olması olumlu bir durum olarak kabul edilir. Damızlık seçiminde süt verimi açısından sadece keçi değil, aynı zamanda tekenin akrabalarının süt verimi de dikkate alınmalıdır. Keçiler için damızlıkta kullanım yaşı 7-8’dir.

Dişiler 8-9 aylık olduklarında tekeye gösterilebilir. Geç gelişen ırklarda ise 18 aylık olana kadar beklenmesi gerekir. Bu aşamada erkek ve dişilerin süt verim kalitelerine bakılması ve damızlık seçiminin dikkatli bir şekilde yapılması gerekir. Eğer bu aşamada hata yapılırsa, sonraki ırklar için süt veriminde ciddi düşüşler söz konusu olabilir.

Keçilere Nasıl Teke Katılır?

Saanen keçi yetiştiriciliği yapılırken keçilere teke katımına dikkat edilmelidir. Normalde 30 keçiye 1 teke düşecek şekilde katım yapılabilir. Ancak teke henüz genç ise 15 keçiye 1 teke hesap edilebilir. Ayrıca bu işlemin katım mevsiminde yapılması gerektiği kesinlikle unutulmamalıdır. Burada bahsedilen yöntem, serbest katım olarak ifade edilir. Hangi keçinin, hangi teke ile çiftleşeceği takip edilmez.

Elde katım olarak bilinen yöntemde ise kızgın keçiler ile tekelerin katımı sağlanır. Bu sayede tekeler, toplamda 60 keçiyle çiftleşebilir. Ayrıca kayıt tutma imkanı da vardır. Bu kayıtlar sayesinde kaliteli olan keçi ve tekelerin çiftleşmesi sağlanabilir. Böylece sürünün kalitesi sürekli olarak artar.

Teke katımı, yetiştiricilik yapılan bölgeye göre farklılık gösterebilir. Ancak ülkemizde Saanen yetiştiriciliği yapanlar genel olarak katım işini Ağustos ve Eylül aylarında yaparlar. Aşım döneminde teke ve keçilere Flusking adı verilen bir yem verilir. Bu yem, kızgınlığın artmasına ve kısırlığın azalmasına neden olur. Ayrıca bu yem ile çoğul doğumların sayısı da belirgin bir şekilde artar.

Keçilerin gebelik süresi ortalama 150 gündür. Aşım sonrasındaki 2 aylık dönemde hayvanlar daha az besine ihtiyaç duyar. Ancak doğumun yaklaştığı dönemlerde (son 30-45 gün) anaya çok iyi bakılması gerekir.

Saanen Keçi Ağılları Nasıl Olmalıdır?

Saanen keçilerinin adaptasyon yönleri son derece güçlüdür, ancak ağıllarının özenli bir şekilde hazırlanması gerekir. Ağılların sıcaklık bakımından tutarlı olması gerekir. Yaz aylarında serin, kış aylarında ise sıcak olması önemlidir. Ayrıca sıcaklıkların ani değişimlere uğraması, keçileri olumsu etkiler. Havalandırma sistemine (bacasına) sahip olması gerekir. Böylece ağıl içindeki nem dengesi de sağlanmış olacaktır.

Ağılların büyüklüğü ise keçilerin yaşı ve sayısı ile direkt olarak ilgilidir. Ortalama olarak bir yetişkin keçi için 0,75 m2’lik alana ihtiyaç vardır. Oğlağı olan keçiler ise 1,25 m2’lik alana gereksinim duyar. Doğum yapacak hayvanlara en az 1,5 m2 alan sağlanmalıdır. Bütün bunlar dikkate alınarak alan büyüklüğünün ayarlanması gerekir.

Saanen Keçi Yetiştiriciliği Kazancı

Saanen keçisine ilişkin genel bilgiler yukarıda yer almaktadır. Bu keçilerin en önemli özelliği süt verimliliğidir. Ayrıca çoğalma hızları da son derece yüksektir. Bu özelliklere sahip bir küçükbaş ırkın yetiştiriciliğini doğru olarak yapmak, önemli bir gelir kapısıdır. Ancak bu noktada keçilerin bakımının özenli bir şekilde yapılması gerektiği unutulmamalıdır.

Yetiştirilecek keçi sayısına göre ciddi miktarda süt elde edilebilir. Bunların kısa sürede elde çıkarılması için pazar araştırmasının önceden yapılması gerekir. Eğer ilgili araştırma yapılmaz ise sütlerin satılması noktasında başlangıçta ciddi sorunlar yaşanabilir. Ayrıca elde edilen sütün doğru bir şekilde değerlendirilmesi de önemlidir. Örneğin, gerekli altyapı hazırlanarak elde edilen sütler ile peynir yapılabilir. Böylece ürünlerin hem saklama süreleri uzatılmış olur, hem de elde edilen gelir yükselir.

Saanen keçi yetiştiriciliği, profesyonellik gerektiren bir iş olup, basite alınmaması gerekir. Bu işten kazanılacak yıllık tutar, hayvan sayısına bağlı olarak farklılık gösterir. Ancak genel olarak beklentilerin karşılanacağını söylemek yanlış olmaz.