Liçi Meyvesi Özellikleri ve Yetiştiriciliği
Liçi meyvesi son zamanlarda ünlenmeye başlayan ve sıkça tüketilmeye başlanan bir meyvedir. Bu tarım ürününün kullanım sıklığının artması onun çiftçiler tarafından daha fazla üretilmeye başlanmasına neden olmuştur. Bu nedenle bu yazımızda liçi meyvesi yetiştiriciliği hakkında bilgi vereceğiz. Ayrıca liçi meyvesi hakkında bilgisi olmayanlar yazımızın devamını okuyarak bilgi sahibi olabilirler.
Liçi Meyvesi Nedir?
Liçi meyvesi sıcak ve nemli bölgelerde yetişen tropik bir meyvedir. Çin’e özgü olan bu meyve geniş yaprakları olan ve yaprak dökmeyen bir ağaçta yetişir. Her ne kadar meyvesi ticari olarak önemli bir yere sahip olsa da bu ağaçlar bazı yerlerde gölge amaçlı ve süs amaçlı kullanılır.
Liçi meyvesi tatlı bir tada sahiptir. Meyveler ağaçta salkım şeklinde yetişir ve dışı pürüzlü ve pembe bir yapıya sahiptir. Meyvenin yenilen kısmı etli bir yapıya sahiptir. Etli kısmı beyaz olan bu meyvenin iç kısmı tohumu haricinde tamamen tüketilebilir. Çünkü kahverengi olan bu toplar zehirlidir ve atılması ya da ekilmesi gerekir. Meyve günümüzde çoğunlukla sos, reçel, püre ve konserve olarak kullanıma sunulmaktadır.
Liçi Meyvesi Ağacı Nasıl Dikilir?
Liçi ağacının dikileceği yerin iyi belirlenmesi gerekir. Çünkü bu ağaçlar belirli yüksekliğe ulaştıktan sonra yana doğru uzarlar ve çok fazla alan kaplarlar. Bu nedenle duvar kenarı gibi yerlere dikilmemeli ve ekim esnasında arasında boşluk bırakılmalıdır.
Liçi ağaçlarının kökleri çok fazladır. Bundan dolayı eğer sel riski olan bir yerde bu ağaç dikilecekse ona uygun bir yer bulunmalıdır. Ayrıca ağacın hassas bir yapıya sahip olması nedeniyle hasat verimini etkilememek için rüzgârın çok olmadığı ve güneş ışığının iyi bir şekilde geldiği yerlere ekilmelidir.
Liçi ağacı iki farklı şekilde yetiştirilebilir. Aslında bu iki yöntem arasında pek bir fark yoktur ancak gerekli zaman açısından avantaj ve dezavantajları vardır.
- Tohum İle Liçi Yetiştiriciliği: Bu yöntemde meyvenin içinde yer alan kahverengi tohumlar kullanılır. Tohum saksı gibi bir yere ekilir. Bir süre saksıda büyüyen liçi fidesi gerekli boya ulaştıktan sonra toprağa aktarılabilir.
- Fide İle Liçi Yetiştiriciliği: Bu yöntemin liçiyi tohumla yetiştirmekten tek farkı gerekli zamanın az oluşudur. Hazır olarak alınan fideler uygun topraklara ekilir ve büyümesi beklenir.
Liçi Ağacı İçin Gerekli Koşullar Nelerdir? Bakımı Nasıl Yapılır?
Liçi ağacı tropikal bir ağaç olduğundan çoğu ağaçtan daha hassastır. Bu nedenle bu ağacın yetiştirildiği yerlerdeki doğal ortamın mutlaka taklit edilmesi gerekir.
Liçi ağacı için uygun olan koşullar şu şekilde sıralanabilir;
- Işık: Liçi meyvesi günün yarısını güneş ışığı alarak geçirmesi gerekir. Tam güneş ışığı ile büyüyen meyveler daha verimli olur, gelişimi devam eder.
- Toprak: Bu meyvede toprak seçimi çok önemlidir. Ağacın ekileceği toprağın 6-7 derecelik pH seviyesine yani asit bir yapıya sahip olması gerekir. Ayrıca toprağın sert ve sıkıştırılmış olmaması gerekir. Bu şekilde yaprak sararması gibi hastalıkların önüne geçilebilir.
- Su: Liçi meyvesi ağacı yılın belirli zamanlarında dinlenme evresine girmez. Bu nedenle ağacın yıl boyunca düzenli olarak sulanması gerekir. Fakat sulama esnasında köklerin su içinde boğulmasının önlenmesi gerekir.
- Sıcaklık: Meyvenin anavatanı tropikal iklim kuşağı olduğundan sıcaklık 30 derece civarında olmalıdır. Fakat ağaç yılın belirli zamanlarında görülen soğuklara birkaç gün de olsa dayanabilir.
- Nem: Nem oranı bu ağacın gelişimi için çok önemlidir. Yetiştiği ortamda %75-80’lik bir nem derecesinin bulunması liçi için yeterlidir.
Liçi Meyvesinin Hasadı
Liçi meyvesinden ilk hasadın yapılabilmesi için uzun bir zaman gerekir. İlk kez toprağa ekim yapıldıktan sonra ağaç 5-6 yıl içerisinde olgunluğa ulaşır. Ardından gerekli koşullar sağlanarak çiçek açması ve birkaç hafta içerisinde meyve vermesi sağlanır. Hasat zamanı yaklaştığında meyveler demet halinde kümeleşir. Meyve tat ve büyüklük olarak uygun büyüklüğe gelince meyve demetleri dal yakın bir şekilde kesilir ve dağıtımı yapılır.
Verimi Etkileyen Hastalıklar
Özellikle anavatanından farklı yerlerde yetiştirilen liçi meyvelerinde hastalık çok sık karşılaşılan bir problemdir. Özellikle yaprak bitleri ve çeşitli akarlar bu ağaçlar için çok tehlikelidir. Ağaç üzerinde görülen beyaz toz kalıntıları ağacın haşere istilasında olduğunu gösterir. Bu durumu kontrol etmek için çeşitli zehirler ve ilaçlar kullanılmalıdır. Aksi takdirde haşereler bütün ağaçları etkisi altına alabilir ve verimi büyük ölçüde etkileyebilir.