Kımız Nedir? Kımız Tadı ve Özellikleri

Kımız Nedir? Kımızın Tadı Nasıldır?

Kımız, kısrak sütünün fermente edilmesi sonucu elde edilen beyaz renkte bir içecektir. Orta Asya halklarına ait bir içecektir ve özellikle bu bölgelerde yaygındır. Günümüzde; Kazak, Özbek, Moğol ve diğer bazı Türk halklarında tüketimi görülmektedir. Ülkemizde pek rağbet görmeyen bir içecektir. Deneyenlerin aktardığına göre tadı ekşimiş ayran ile ekşimiz peynir suyunu andırmaktadır. İçerisinde karbondioksit bulunduğundan tıpkı gazozda olduğu gibi köpürme özelliği vardır. Kımız aynı zamanda yörelere ve dillere göre; Koumis, Kumiss, Koumiss, Kumys, Arag, Kymys gibi isimlerle de bilinir.

Kımız Nasıl Yapılır? Kımızdaki Alkol Oranı Ne Kadar?

Kımız; kısrak sütünün kor adı verilen (ekşimiş veya elde bulunan kımız) kımız mayası ile bir ahşap fıçı veya tulum içerisinde belirli süre bekletilmesi ile elde edilir. Bazen bir ahşap fıçı içerisine doldurulup güneşte karıştırılarak bir günde elde edilebilir. Bekleme süresi arttıkça ekşiliği ve içindeki alkol oranı artar. İçerisinde alkol oranı kımızın çeşidine göre yani bekleme süresine göre değişir. Ak kımızın içerisinde alkol oranı %1 bile değilken, sert kımız olarak bilinen kara kımızın içerisindeki alkol oranı % 3’ü bulabilir.

Kımız Nasıl Tüketilir?

Kımız; alkollü içecek tüketme veya sarhoşluk amacıyla tüketilen bir içecek değildir. Bir insanın tüketebileceği ölçülerde (bir kaç bardak) sarhoşluk vermesi mümkün değildir. Daha çok yemeklerle birlikte veya tokluk hissi verdiği için uzun yolculuklarda içilen bir içecektir. Lezzet açısından; günümüz Türkiye Türklerinin damak tadına hitap ettiği söylenemez. Türklerin İslamiyet’i kabul etmelerinden sonra özellikle Batı Türkleri arasında tüketimi yok denecek kadar azalmış bir içecektir.

Kımızın Faydası Var Mı?

Fermente bir içecek olduğundan bağırsak sistemine faydaları bulunur. Enerji verici etkisi çokça tecrübe edilmiştir. Faydaları kabaca kefir ve yoğurda denktir. Vitamin ve mineral açısından zengin bir içecektir. Probiyotik etkisi oldukça güçlü bir içecektir. Kan inceltici, kan akışını hızlandırıcı, damar açıcı etkisi bulunur. O dönemler için bu içecek savaş alanlarında avantaj sağlayacak bir enerji içeceği olarak düşünülebilir.

Orta Asya’da Kımız Kültürü

Kaşgarlı Mahmut ünlü eseri olan Divan-ı Lügat-ı Türk’de kımızla ilgili “ekşimiş kısrak sütü” tanımını yapmıştır. Orta Asya’da ağırlıklı olarak yaz aylarında tüketilen bir içecektir. İlkbahar ve yaz aylarında kısraklardan elde edilen süt kımız yapımı için uygundur. Kımız aynı zamanda deve sütünden de yapılmaktadır. Moğollar kımıza ayrag (arag) demektedirler. Orta Asya mutfağında çok özel yeri olan bir içecektir. Öyle ki pek çok atasözü bulunur. Kımızın tarihi İskitler’e kadar gider. Ünlü tarihçi Heredot; İskitler’in kımıs adı verilen bir içeceği içtiklerinden bahsetmiştir. En erken tarihi M.Ö. 5500’lü yıllara kadar dayanmaktadır.

İslamiyet’in yayılması ile bazı bölgelerde kımızın alkollü bir içecek olması ileri sürülerek tüketimi zamanla azalmıştır.

Türkiye’de Kımız Üretimi Var Mı?

Ülkemizde şuan; İzmir’de bir adet üretim çiftliği bulunmaktadır. İzmir Kemalpaşa’da bulunan Alaş çiftliğinde üretimi yapılmaktadır. Sağlıcakla Kalınız…