Hünnap Yetiştiriciliği ve Üretimi
Hünnap ülkemizde çok fazla bilinmeyen bir bitki olup genel olarak hünnap, hinnap, ünnap, innap, çiğde ve kuran iğdesi gibi yerel isimler ile de bilinen ve oldukça şifalı bir bitkidir. Hünnap meyvesi taze meyve olarak ve kurutularak yemiş olarak tüketilebilir. Lezzet olarak olgun meyveleri ve kurutulmuş hünnap oldukça lezzetli olup besin değerleri ise oldukça iyidir. Kuru meyve ile yapraklarından çay yapılabilir. Kurutulan hünnap meyveleri uzun süre saklanarak muhafaza edilebilmektedir. Meyveleri sonbahar aylarında olgunlaşmaktadır.
Hünnap Meyvesinin Faydaları
Ülkemizde hünnap meyvesi alternatif tıp ve bitkisel tedavi uygulamalarında oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu faydaları ile hünnap tercih edilmektedir. Genel olarak faydalarına bakacak olursak, çeşitli etkileri vardır. Öksürük giderici, göğüs yumuşatıcı, balgam söktürücü, idrar yolu hastalıklarının iyileşmesi, kolesterolün düşürülmesi, damar hastalıklarının azaltılması ve kan temizleyici olarak etkileri en çok bilinen etkileri arasında yer almaktadır. Bu etkileri ve özellikleri ile alternatif tıp uygulamalarında kullanılmaktadır.
Hünnap Meyvesi ve Hünnap Ağacının Özellikleri
Hünnap meyvesinin olgunlaşmamış veya olgunlaşmış halini görmeniz mümkündür. Olgunlaşmamış olan hünnap zeytin yeşili rengindedir. Olgunlaştığında ise hünnap koyu kırmızı bir renk almaktadır. Hünnap meyvesi olgunlaşmadan önce beyaz renkte olup olgunlaştıktan sonra meyve sarı renk almaktadır. Ağacı 10 metreye kadar boylanabilmekle beraber genel olarak 3-4 metre boyda sık dalları olan bir bitkidir. Ülkemizin daha çok güney ve batı bölgelerinde yetişen dikenli bir meyve ağacıdır. Genellikle bazı bölgelerimizde doğal bitki örtüsü içerisinde kendiliğinden çoğalmaktadır. Ilıman iklim bölgelerine iyi adapte olmuş bir bitkidir. Soğuğa dayanıklı olmasına rağmen çiçeklenme döneminde erken donlardan çiçekleri zarar görebilmektedir. Genç hünnap ağaçları soğuğa oldukça duyarlı iken yaşlı hünnap ağaçlarının soğuğa karşı direnci nispeten genç ağaçlara göre daha iyidir. Orman ağacı olarak nitelenen hünnap, erozyon kontrolü için ağaçlandırma çalışmalarında da kullanılmaktadır. Özenli bir bakım gerektirmeden hünnap yetiştiriciliği yapılabilmektedir. Bitkinin su isteği fazla değildir. Hünnap ağacı kazık kök sistemine sahiptir.
Hünnap Yetiştiriciliği
Hünnap tohumların 1000 tane ağırlığı 20-32 gr arasında olup ortalama tohum ağırlığı ise 30 gram gelmektedir. Hünnap; yeterli humus bulunduran kumlu, tınlı ve geçirgen yapıdaki topraklar daha uygundur. Dikim işleminde tüplü fidanların tercih edilmesi bitkinin tutma oranını artırmaktadır. Diğer meyve bahçelerinde olduğu gibi hünnapta da bahçe tesis edilecek toprağın iyi işlenerek dikime hazırlanması gerekmekte eğer imkanlarımız dahilin de ise toprağın 1,5-2 metre derinliğine kadar açılarak toprak profilinde geçirimsiz bir tabakanın da olup olmadığı kontrol edilmelidir. Dikim aralığı olarak 4×5 ve 6×5 tercih edilebilir.
Hünnap iki şekilde üretilebilmektedir. Bunlar tohumdan ve aşıdan üretimdir. Tohumdan üretimde, hünnap tohumlarının çimlenme oranı yapılan araştırmalarda %45-65 arasında tespit edilmiştir. Bu nedenle tüpe tohum ekilecekse, her tüpe 2-3 adet tohum ekmek faydalı olacaktır. Bu sayede çimlenmeme ihtimali düşürülecektir. Tohumların ekimi 1-1,5 cm derinliğe yapılmalıdır. Tohum ekimi için en uygun zaman sonbahar aylarıdır. Bu anlamda ekim ayının gayet ideal olduğunu söyleyebiliriz. Tohum için uygun sera ve alan hazırlanmalı ve yeterli sulama yapılmalıdır.