Enginar Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Enginar ülkemizde de sıkça üretimi yapılan bir bitkidir. Sıcak ve soğuk iklimlerde yaygın olarak üretimi yapılmakta olan bu bitki Akdeniz ikliminde daha iyi yetişmektedir. Bitkinin bu denli tanınır olması ve tüketiminin bol olması sebebiyle bazı çiftçiler bu tarım ürününü gelir kapısı olarak görür. Bu nedenle bugünkü yazımızda enginar yetiştiriciliği hakkında bilgi vereceğiz. Ancak üretim bilgisine geçmeden önce bu bitkinin ne olduğunu ve ne amaçla kullanıldığını öğrenmek gerekmektedir.

Enginar Nedir?

Enginar papatyagiller ailesinde yer alan bir otsu özellikte bir bitkidir. Geçmiş senelerde çiftçiler bu bitkiyi istilacı bir ot olarak görmüşlerdir fakat son yıllarda mutfaklara çokça girmeye başlamıştır. Akdeniz ikliminde kolay bir şekilde yetişen bu bitki dünyanın pek çok yerinde kolayca yetişebilir. Parlak yeşil rengindeki dış kabuğu, uzun bir boyu ve kavisli gövdesi olan bu bitkinin tüketilebilir kısmı çiçek tomurcuklarıdır. Tomurcuğun hemen iç kısmında tüketilebilir olan etli bölge yer alır. Eğer enginar yenmezse ve tomurcukların çiçek açmasına izin verilirse oldukça güzel kokular etrafa yayılır ve güzel bir görüntü oluşur. Enginar bitkisi diğer otsu bitkilerin aksine çok yıllı bir bitkidir. Sağlam kökleri ve gövdesi olan bu bitkiden defalarca hasat yapılabilmektedir. Bu nedenle enginar yetiştiriciliği oldukça karlı bir iştir.

Enginar Nasıl Yetiştirilir?

Enginar yetişmesi kolay olan ve hemen hemen her yere uyum gösterebilen bir bitkidir. Bu nedenle özellikle Akdeniz beldelerinde kolay bir şekilde üretimi yapılabilmektedir. Ancak yine de bunun bir canlı olduğu unutulmamalı, gerekli bakımın ve gerekli koşulların hazırlanması gerekmektedir.

1. Enginar üretimine öncelikle doğru yer seçimi ile başlanır. Bitki ilk ekimden itibaren beslenmesi için bol güneş alan ve köklerin kapanmasının önlenmesi için su drenajı iyi olan bir yerde tutulmalıdır. Bol su tutmayan ve azot seviyesi yüksek olan topraklar enginarlar için en elverişli topraklardır.
2. Yer seçiminden sonraki adımda toprak seçimi yer alır. Öncelikle enginar yetişecek toprağın sert olmayan boşluklu yapıda bir toprak olması gerekmektedir. Sert topraklarda su birikeceğinden kökler tıkanır ve yaprak sararması gibi hastalıklar baş gösterir. Ayrıca toprakta enginarın beslenebilmesi için yeterli miktarda azot, demir vs. inorganik maddelerin yeterli miktarlarda bulunması gerekir.
3. Bir sonraki adım enginarın ekilmesidir. Ekim işlemi tohum ile yapılabileceği gibi hazır enginar fidesinin ekilmesi ile de yapılabilir. Fakat tohumdan enginar üretimi riskli olduğu için günümüzde daha çok fideden enginar üretimi yapılmaktadır. Büyük üreticilerin hazırladıkları 2 aylık fideler yeterli olgunluğa ulaştıktan sonra ömrünü tamamlayacağı toprağa transfer edilir. Enginarlar boydan çok ene doğru geliştikleri için iki enginar fidesi arasında belirgin bir mesafenin bulunması gerekir. Önerilen mesafe 2 metredir. Bu sayede enginarlar birbirlerinin gelişimini engellemeyeceği gibi sulama ve beslenme problemleri de olmayacaktır.
4. Sulama enginarlar için çok önemlidir. Suyu seven enginarların düzenli olarak sulanması önerilmektedir. Önerilen sıklık haftada 2-3 keredir. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta sulamanın fazla yapılması ya da çok sık yapılması bitki köklerinin ölmesine yol açabilir.
5. Son olarak üretimde dikkat edilecek nokta gübre takviyesidir. Toprak her ne kadar inorganik madde açısından zengin olsa da bitkinin gelişimini devam ettirmesi için ve veriminin artması için gübre takviyesi gerekebilir.

Enginar Bitkisi Nasıl Budanır?

Enginar küçük boyutlu bitki olduğundan budaması ihmal edilebilir. Ancak bu çok yanlış bir düşüncedir. Enginar bitkisinin kendisini yenileyebilmesi için mutlaka budanması gerekmektedir. Hasat öncesi veya sonrasında gövdeyi birkaç cm. kesmek bitkinin gelişimi açısından önemlidir. Kesilen yerin muhafaza edilmesi bitkinin çürümesini önlemek açısından gereklidir.

Enginar Bitkisi Nasıl Hasat Edilir?

Enginar bitkisi ekildikten sonra 1,5 2 yıl içinde tomurcuk vermeye başlar ve hasat edilebilir olgunluğa ulaşır. Gerekli koşullar sağlandığı takdirde tüm yıl boyunca tomurcuk üretme kapasitesine sahip olan bu bitkinin iki hasat arasındaki süre yalnızca 3-3,5 aydır. Tomurcuk gövdeden ayrıldıktan sonra gerekli bakımlardan sonra tekrar üretime devam edilebilir.

Enginar Bitkisi İçin Zararlı Canlılar ve Hastalıklar

Enginar dışarıdan gelebilecek sorunlara karşı dayanaksız olabilir. Bu nedenle önceden gerekli önlemlerin alınması olası verim kayıplarını ve çürümeyi engelleyebilir. Enginar yetiştirirken ortaya çıkabilecek sorunlar şu şekilde sıralanabilir;

• Güveler enginarlar için çok tehlikelidir. Tomurcuğun olgunlaşması döneminde meydana gelebilecek güve istilası enginarda büyük verim kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle gerekli ilaçlamanın zamanında yapılması gerekmektedir.
• Güveler kadar enginara zarar veren bir diğer canlı salyangozdur. Enginar gövdesinin dışını yiyerek beslenen salyangozlar bitkiye büyük zararlar verebilir. Bu nedenle salyangoz istilasına yönelik gerekli önlemlerin alınması gerekir.
• Mantar oluşumu enginar yetiştiriciliğinde görülen bir diğer problemdir. Çoğu zaman sadece görünüş olarak kötü duran mantarlar kimi zaman bitkinin iç yapısına zarar verebilir. Bu nedenle mantar oluşan enginarın yakından takibinin yapılması gerekmektedir. Gerekirse mantarın yayılımını önlemek için erken budama gerekebilir ya da bitki yerinden sökülebilir.