Bitkilerde Yaprak Sararması Neden Olur? Nasıl Geçer?
Ev bitkilerinde ve çiçeklerinde en sık karşılaştığımız problemlerden birisi yapraklardaki sararmalardır. Bitkilerin yapraklarında meydana gelen sarı rengin ve sararmanın bir dizi nedeni olabilir. Bazen neden barizdir, bazense nedeni belirlemek biraz daha güç olabilir ama en kısa sürede müdahale etmemiz bitkinin sağlığı ve canlılığı açısından önemlidir. Yapraklarda sararmanın nedeni barizse sorunu direk olarak ortadan kaldırabiliriz. Eğer nedeni tam olarak tespit edemediysek deneme ve yanılma yöntemi ile sürece devam etmemiz gerekir. Sorunu düzelttiğimizde bile bunun yapraklara ulaşması daha doğrusu yaprakların sağlıklı görünümüne kavuşması biraz zaman alabilir. Bazı bitkilerde bu düzelme bir sonraki büyüme dönemine kadar uzayabilir, bunu da bilmek gerekir. Bitki bakanlar ve bu hobiye gönül vermiş olan kişiler için sabır çok önemlidir. Bu sorunun çözümünde de sabırlı olmak gerekir. Bitkilerde yaprakların sararmasına ve sarı yapraklara neden olan başlıca nedenleri aşağıda sıralıyoruz. Bir bitki sevdalısı olarak yapmanız gereken sorunları ortadan kaldırmak ve sonrasında ne olacağını sabırla beklemektir.
1. Yaşlanma
Birçok bitki yaşı ilerledikçe altta bulunan yapraklarını kaybeder. Bu süreç ise o bölgedeki yaprakların sararması ile başlar. Bitkilerdeki normal büyümenin bir parçası olarak alt kısımdaki yapraklarda sararma görmek normal bir durumdur ve böyle bir durumda endişe etmemek gerekir. Eğer bitki gereğinden fazla uzarsa ve alt kısım ciddi anlamda yapraksız kalırsa bitkinize uygun bir şekilde budamalar yaparak, bitkinizi daha aktif ve güzel bir görünüme kavuşturabilirsiniz.
2. Aşırı Sulama ve Nem Stresi
Bitkilerin yapraklarında meydana gelen sararmanın en önemli nedenlerinden birisi aşırı sulama ve aşırı sulamaya bağlı nem stresidir. Özellikle evlerde saksılarda bakılan bitkilerde bitkiye sadece ihtiyacı kadar su vermek gerekir. Eğer aşırı miktarda su verilirse bunun neticesinde çürüme, yapraklarda sararma gibi çeşitli sorunlar ortaya çıkar. Eğer bitkinizin yapraklarında sararma söz konusu ise mutlaka toprağı ve toprağın nemini kontrol etmek gerekir. Bununla beraber eğer bitkinize yeterli miktarda su vermezseniz yine aynı şekilde yapraklarda sararma ve dökülmeler ortaya çıkacaktır. Bu durumda da yine toprağı kontrol etmek gerekir. Toprak aşırı kuru veya aşırı nemli ise sorun muhtemelen sizin sulama programınız ile alakalıdır.
3. Yüksek veya Düşük Sıcaklık
Her bitkinin sıcaklık ihtiyacı farklıdır. Bazı tropik bitkiler oldukça sıcak ortamları severken, bazı bitkiler için sıcaklık hatta düşük olsa bile bir miktar sıcaklık ölümcül olabilir. Sıcaklık anlamında her bitki için optimum koşullar farklıdır. Genellikle bitkinin ihtiyacından fazla veya düşük olan sıcaklıklar bitkide bazı sorunlara ve yapraklarda sararmaya neden olabilir. Özellikle tropik bitkilerin üzerinden soğuk hava akımının geçmesi, gölge seven bitkilerin direk güneş ışığına veya sıcaklığa maruz kalması yapraklarda sarı renk oluşumunun nedenleri arasındadır. Özellikle sıcaklık kaynaklı yaprak sararması sonucunda yapraklarda kahverengi ölü kısımlar görülmesi de muhtemeldir. Bu konu ile alakalı olarak diğer konularımızda detaylı bilgiler vermiştik. Bitkinizin ihtiyaçlarını bilerek sıcaklığı ayarlamak, bitkiyi klima gibi iklimlendirme araçlarından uzak tutmak önemlidir.
4. Yetersiz Işık
Her bitkinin ışık ihtiyacı farklıdır. Bazı bitkiler günün büyük çoğunluğunda güneş ışığı isterken, bazıları sadece gölge yerleri tercih edebilir. Fakat bitkinizin yapraklarında olağan dışı bir sararma söz konusu ise ışığı kontrol etmek gerekir. Özellikle yetersiz ışık alan bitkilerde yapraklarda sararma olur. Özellikle ışık kaynağından uzak olan kısımlarda yapraklarda sararma meydana geliyorsa muhtemelen neden budur. Bu sorunu ortadan kaldırmanın en kolay yolu bitkiyi düzenli aralıklar ile çevirmektir. Bu sayede bitkinin tüm kısımları yeterli ışığı alacaktır.
5. Yetersiz Besin
Bitkilerinde çeşitli besin ihtiyaçları vardır ve bu ihtiyaçlarını topraktan alırlar. Eğer bitkiniz gerekli olan besinleri tam olarak karşılayamıyorsa çeşitli sorunlar karşımıza çıkabilir. Karşımıza çıkabilecek olan sorulardan birisi de yapraklarda sararmadır. Yapraklarda sararma özellikle sert su ile sulama, azot eksikliği veya kalsiyum fazlalığından kaynaklanmaktadır. Besin maddesi eksikliğinden kaynaklı olan yaprak sararmalarında, sararma genellikle bitkinin üst kısımlarından başlamaktadır. Bununla beraber yaprak yüzeyinde de sararma kısmi olabilmektedir. Bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddeleri türe göre değişmektedir. Bu nedenle sahip olduğunuz bitkinin ihtiayaçlarını bilmek ve buna göre bir bakım programı hazırlamak gerekir.
6. Bitki Hastalıkları
Bitkinizde hastalık veya viral bir enfeksiyon varsa çeşitli şekillerde bu durum kendisini belli eder. Özellikle viral sorunlarda yapraklar üzerinde sarı lekeler gözlemlenir. Eğer bitkinizde bu tarz bir sorun varsa karantinaya almak ve diğer bitkilerden uzaklaştırmak mantıklı olacaktır. Çünkü bazı viral enfeksiyonların tedavi edilme ihtimali düşüktür, en azından diğer bitkilere bulaşması engellenebilir. Böyle bir durumda çeşitli ilaçlar ve besin takviyeleri kısmi fayda sağlayabilmektedir.
