Bitkilerde Kalsiyum Eksikliği ve Çözüm Yolları

Kalsiyum, bitkilerin büyümesi için çok önemlidir ve ayrıca bitkileri hastalık ile zararlılara karşı daha dirençli bir hale getirir. Evde veya bahçede bakılan bitkiler için kalsiyum bir gereksinim olsa da, her zaman fazlasının iyi olduğunu söylemek mümkün değildir. Bu nedenle bitkileri ihtiyacı kadar kalsiyum sağlanmalı, kalsiyum eksikliği fark edildiğinde takviye yapılmalıdır. Fazla kalsiyum demek, toprağın alkali olması demektir. Bazı bitkiler alkali toprakları seviyor olsa da genel anlamda yüksek alkali özelliğe sahip topraklarda besin maddelerinin bitki tarafından emilimi olumsuz etkilenir.

Toprağın kalsiyum ihtiyacı olup olmadığının belirlenmesi için yapılacak en doğru uygulama profesyonel bir toprak testidir. Profesyonel bir toprak testi, toprağınızın hem kalsiyum seviyesini hem pH’ını hem de diğer maddeler açısından içeriğini analiz eder. Bitkinin ihtiyacına göre ise profesyonel toprak testleri size toprağa tam olarak ne ve hangi miktarlarda ekleyeceğinizi söyleyecektir. Profesyonel anlamda çiftçilik ve bitki yetiştiriciliği yapanlar için bu böyle olmalıdır. Fakat evde veya bahçede amatör olarak bitki bakanlar için bu testleri yaptırmak mümkün değildir. Bu nedenle çeşitli belirtilerden faydalanarak toprağın kalsiyum ihtiyacı olup olmadığını belirlemeleri gerekir.

Canlı ve sağlıklı bir bitkide, kalsiyumun bitkiye verilen sular ve bitkinin ulaşım kanalları aracılığı ile bitki boyunca kök uçlarından yukarı doğru hareket ettiğini unutmayın. Bu nedenle yeterli sulama her zaman önemlidir. Kalsiyum genç bitki kısımları veya uçlar gibi hedefine ulaştığında burada görevini yapacaktır.

Toprağa Kalsiyum Ne Zaman Eklenmelidir?

Toprağınızdaki kalsiyum seviyesi, aslında ne kadarının bitkiler tarafından emilebileceği hakkında net bilgiler vermez. Burada birçok kritere göre bu bilgi değişebilmektedir. Toprağın kalsiyum emilimi için anahtar bir terim katyon değişim kapasitesidir. Katyon değişim kapasitesi, toprağın katyonlar veya pozitif yüklü iyonlar şeklinde belirli bir besin maddesini emme ve tutma konusundaki göreceli yeteneğidir. Bitkilerinizin yeterli kalsiyum alıp almadığı ve almıyorlarsa ne yapabileceğiniz soruları doğrudan katyon değişim kapasitesi ile bağlantılıdır. Ayrıca toprağınızın pH’ıyla da bağlantılıdır; pH seviyesi daha yüksek olan topraklar genellikle daha fazla kullanılabilir kalsiyum içerir.

Profesyonel bir toprak testi ile toprağınızın katyon değişim kapasitesi belirlenecektir. Katyon değişim kapasitesi ne kadar yüksekse, toprağınızda o kadar fazla organik madde ve kil bulunur ve bu iyidir. Çünkü bu, suyu ve kalsiyum gibi besinleri kumlu topraktan daha iyi tutan bir topraktır. Düşük bir katyon değişim kapasitesine sahip toprağın besin maddelerinden yoksun olma olasılığı daha yüksektir.

Katyon değişim kapasitesi dayanarak, toprak testi size toprağa organik madde eklemenizi söyleyebilir. Ayrıca, kireç ekleyerek toprağınızı daha az asidik veya kükürt ekleyerek daha asidik hale getirmeniz gerekip gerekmediğini gösterir. Katyon değişim kapasitesi artırma ve pH’ı ayarlama ile bitkiler için gerekli kalsiyum seviyelerine ulaşılabilir.

Bitkilerde Kalsiyum Eksikliği Belirtileri

Toprakta ve bitkilerinizde kalsiyum eksikliğimi belirlemenin en kesin yolu toprak testi olsa da, bitkilerde kalsiyum eksikliğinin bazı belirtileri de söz konusudur. Bu belirtiler arasında sayabileceklerimizden bazıları şunlardır.

• Bodur ve zayıf büyüme
• Genç yaprakların veya sürgünlerin kıvrılması
• Genç yapraklarda lekelenme
• Tomurcuk büyümesinin engellenmesi
• Olgun yapraklarda çukurlaşma
• Yapraklarda sararma
• Yaprak uçlarında yanma
• Bitki meyvelerinde (özellikle domates gibi) büyük koyu renkli lekeler
• Kök uçlarının ölmesi veya bodur kalması
• Meyvelerde acı çekirdek (özellikle elma gibi) oluşumu

Bitkilerde Kalsiyum Eksikliği Çözümü

Kalsiyum eksikliği söz konusu olduğunda toprağınız veya bitkiniz için kullanabileceğimiz çok sayıda çözüm vardır. Bu çözümlerden hangisinin sizin için uygun olduğu, ne kadar ve ne zaman uygulanacağı; bitki çeşidine, toprağınızın kalsiyum ve pH düzeyine bağlıdır.

• Kireç: Toprağınıza kireç eklemek, toprağınıza verebileceğiniz en büyük kalsiyum artırıcıdır ancak aynı zamanda toprağın pH’ını yükselterek daha alkali hale getirir. Bu nedenle dikkatli davranmak gerekir.
• Kalsiyum Karbonat: Kalsiyum karbonat, toprağınıza iyi miktarda kalsiyum eklemenin yanı sıra, ayrıca magnezyum karbonat içerir ve bu nedenle düşük magnezyumlu topraklarda pH’ı yükseltmek için kullanılır. Eğer toprağınızda magnezyum seviyesi zaten yüksekse bunu kullanmamalısınız.
• Kalsiyum Sülfat: Kalsiyum sülfat, pH’ı düşürmeyen veya yükseltmeyen, hızlı etkili bir kalsiyum takviyesidir.
• Sert Odun Külü: Toprağınıza iyi miktarda kalsiyum ekler, ancak aynı zamanda toprağın pH’ını da yükseltirler. Toprak pH’ınızı yükseltmeniz gerekiyorsa, sert odun küllerinin kireç kadar etkili olduğunu söyleyebiliriz.
• Kemik Tozu: Bu yüksek fosfatlı gübre, kireçten daha yavaş salınır ve daha az çözünür. PH’ı orta derecede yükseltmek istediğiniz toprak için kullanımı uygundur. Kemik tozu özellikle soğanlar ve kök bitkileri için faydalıdır.
• Yumurta Kabuğu: Öğütülmüş yumurta kabuklarının çiçek uçlarının çürümesini önlediği bir efsanedir. Kalsiyum gübresi olarak etkili olamayacak kadar yavaş ayrışsalar da, organik madde olarak kullanmak isteyenler kullanabilir.
• Yumuşak Kaya veya Kolloidal Fosfat: Kaya fosfatı olarak da adlandırılır, toprağa kireçten daha yavaş bir şekilde kalsiyum verir ve daha az çözünür. pH’ı orta derecede yükseltir.
• Öğütülmüş İstiridye Kabuğu: İyi bir kalsiyum kaynağı olmasına rağmen, kabukların çözünürlüğü düşüktür ve etkili olmaları birkaç yıl alır. Ayrıca zamanla toprak pH’ını hafifçe yükselteceklerdir.

Sıkça Sorulan Sorular

Bitkilerde kalsiyum eksikliği nasıl giderilir?

Ticari gübreler ve kireç en etkili yoldur ama kireci dikkatli bir şekilde kullanmak gerekir. Bunun yanında ev ve küçük bahçe bitkileri için odun külü, yumurta kabuğu gibi yöntemleri de kullanabilirsiniz.

Domateste kalsiyum eksikliği nasıl olur?

Domateslerde kalsiyum eksikliğinin en önemli belirtisi; henüz olgunlaşmamış yeşil domateslerde ve olgun domateslerde alt kısımlardaki koyu renkli ve büyük lekelerdir.

Bitkilerde kalsiyum eksikliği belirtileri nelerdir?

Bitkilerde kalsiyum eksikliğine ait belirtiler bitkiden bitkiye farklılık göstermektedir. Fakat bodur kalma, gelişimde gerilik, uç yapraklarda solma, genç yaprakların kıvrılması önemli belirtiler arasındadır.